شرح حکمت ۱۶۹
نشانه هاى حق آشکار است
امام(ع) در این کلام حکیمانه به کسانى که حق را با تمام ظهور و بروز آن فهم نمى کنند هشدار مى دهد و مى فرماید «صبح براى آنها که دو چشم بینا دارند روشن است»
اشاره به این که کسانى که چشم بصیرت دارند حق را به خوبى درک مى کنند، زیرا نشانه هاى آن کاملاً آشکار است؛ خواه این حق به معناى ذات پاک پروردگار باشد آن گونه که قرآن مجید مى فرماید «(سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِى الاْفَاقِ وَفِى أَنْفُسِهِمْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَوَلَمْ یَکْفِ بِرَبِّکَ أَنَّهُ عَلَى کُلِّ شَىْء شَهِیدٌ); به زودى نشانه هاى خود را در اطراف عالم و در درون جانشان به آنها نشان مى دهیم تا براى آنان آشکار گردد که او حق است آیا کافى نیست که پروردگارت بر همه چیز شاهد و گواه است»؛
و یا این که مراد از صبح قرآن مجید است، همان گونه که مى فرماید «(قَدْ جَاءَکُمْ مِنَ اللهِ نُورٌ وَکِتَابٌ مُبِینٌ); (آرى) از طرف خدا نور و کتاب روشنگرى به سوى شما آمد»
یا این که منظور آیین اسلام و آورنده آن باشد آن گونه که قرآن مى فرماید «(لاَ إِکْرَاهَ فِى الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنْ الغَىِّ); اکراهى در قبول دین نیست (زیرا) راه راست از راه انحرافى روشن شده است»؛
و یا این که مراد رسول گرامى اسلام باشد همان گونه که مى خوانیم «(یَا أَیُّهَا النَّبِىُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ شَاهِداً وَمُبَشِّراً وَنَذِیراً * وَدَاعِیاً إِلَى اللهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجاً مُّنِیراً); اى پیامبر ما تو را گواه فرستادیم و بشارت دهنده و بیم دهنده؛ و تو را دعوت کننده به سوى خدا به فرمان او قرار دادیم و چراغى روشنى بخش»؛ و یا این که منظور تمام آنچه گذشت و تمام حقایق عالم هستى است
راه است و چاه و دیده بینا و آفتاب * تا آدمى نگاه کند پیش پاى خویش
چندین چراغ دارد و بیراهه مى رود * بگذار تا بیفتد و بیند سزاى خویش
منبع کتاب پیام امام