ﻧﻘﺾﻣﺜﻞﻫﺎﯼﻧﻐﺰ
ﻣﺄﻣﻮﺭ است و ﻣﻌﺬﻭﺭ
ﻳﻜﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﺜﻞﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻮﺀﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ «ﻣﺄﻣﻮﺭ ﻣﻌﺬﻭﺭ ﺍﺳﺖ» ﻣﻲباشد ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺷﺨﺺ، ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺩﺍﺭﻩﺍﻱ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ، ﮔﺎﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺍﺯ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺖ ﻣﺎ، ﺧﻼﻑ ﻋﺮﻑ، ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﻳﺎ ﺷﺮﻉ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ، ﮔﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭻ ﺍﻳﺮﺍﺩﻱ ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻭ ﻳﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻣﻘﺘﻀﻲ ﻧﯿﺴﺖ، ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺻﻮﺭﺕ، ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺑﺎ ﺗﻤﺴﻚ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺜﻞ، ﺣﻜﻢ ﺑﺮﺍﺋﺖ ﻭ ﺟﻮﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺠﺎﺯ ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ
ﻫﻤﺎﻥﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﻣﻮﺭ، ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺷﺮﻉ، ﻋﻘﻞ ﻭ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺳﻠﻴﻢ ﺭﺍ ﺳﺮﺁﻣﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢﻫﺎﻳﻤﺎﻥ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻦﺑﺴﺖﻫﺎ ﻭ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺩﻭﺭﺍﻫﻲﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺩﺭﺍﻳﺖ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻣﺸﻮﺭﺕ، ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ، ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭﻱ ﻭ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﺷﺒﻬﻪﺍﻧﮕﻴﺰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﺗﺒﻌﺎﺕ ﺯﻳﺎﻧﺒﺎﺭ ﻭ ﻣﻔﺴﺪﻩﺍﻱ ﺩﺍﺭﺩ، ﻭ ﻳﺎ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺣﻜﻢ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺭﺍ ﻣﻲﻃﻠﺒﺪ، ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻣﻌﺬﻭﺭ ﺑﻮﺩﻥ ﺧﻮﺩ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻭﺭﺯﻳﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻤﺪﺍﺩ ﺍﺯ ﺗﺪﺑﺮ، ﺗﻔﻜﺮ ﻭ ﺳﻌﻪﺻﺪﺭ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻥ ﺩﺭﮔﺬﺭﻳﻢ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻭﻗﺖ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻣﻮﻛﻮﻟﺶ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻭﻟﻮﯾﺖ ﺩﺭ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﮐﻨﯿﻢ
ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ (ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﻬﻤﻦ ۱۳۵۷) ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻃﺎﻏﻮﺗﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺖﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺳﺮﭘﻴﭽﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻠﺖ ﺑﭙﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺮ ﺣﻖ، ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻟﺒﺎﺱﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﭙﻴﻤﺎﯾﻲﻫﺎ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﺎﺕ ﺑﺮ ﺿﺪ ﺷﺎﻩ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺳﺮﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺯﻣﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻭ ﭘُﺴﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻨﺪ
ﻭ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺁﻥﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﻌﺬﻭﺭﻳﺘﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ، ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ، ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﻫﺎﻱ ﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ
ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭﺳﺖ ﻛﺮﺩﺍﺭ ﻫﻴﭽﮕﺎﻩ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﻣﻠﺘﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻭ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺷﺨﺺ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺖ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺣﺪﯾﺚ «ﻛﻠﮑﻢ ﺭﺍﻉ ﻭ ﻛﻠﮑﻢ ﻣﺴﺆﻭﻝ ﻋﻦ ﺭﻋﻴﺘﻪ» [۱]، «ﻫﻤﻪ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﯿﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺧﻮﯾﺶ ﻣﺴﺆﻭﻟﯿﺪ» ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺭﺃﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﺼﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻲﺭﺳﺎﻧﺪ
ﺍﻣﯿﺮﺍﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ (ع) ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ «ﻫﯿﭻ ﺍﻃﺎﻋﺘﯽ ﺍﺯ ﻣﺨﻠﻮﻕ، ﺩﺭ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺭﻭﺍ ﻧﯿﺴﺖ» [ ۲ ]
ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺷﻔﺎﻑ ﻭ ﻋﺮﻳﺎﻥ ﻛﻼﻡ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭﻫﺎ ﻭ ﺍﻭﺍﻣﺮﻱ ﺭﻓﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺁﻣﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻥ، ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﺎ ﻟﻄﻤﻪﺍﻱ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﻭ ﻳﺎ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺍﻟﻘﻠﻮﺏ ﺷﺪﻥ، ﻫﻤﻪ ﺟﻮﺍﻧﺐ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﮕﺎﺭﻳﻢ ﻭ ﮔﺮﻧﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺕ ﺯﻳﺎﻧﻜﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻮﺩ
ﺩﺭ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﻣﻌﺬﻭﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺟﺎﯾﺰ ﻧﯿﺴﺖ ﻫﺮﮐﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ ﺁﻳﻪ ۲۴ ﺳﻮﺭﻩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﮔﻮﯾﺎ ﻭ ﮐﺎﻓﯿﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ «ﭘﺲ ﺩﺭ (ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻱ) ﺣﻜﻢ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﺷﻜﻴﺒﺎ ﺑﺎﺵ، ﻭ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﮔﻨﻬﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﻛﺎﻓﺮﻱ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻣﻜﻦ» [ ۳ ]
️ ️ ️ ️ ️ ️ ️ ️
[ ۱ ] ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻛﺮﻡ (ﺹ) ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻢ
[ ۲ ] ﻧﻬﺞ ﺍﻟﺒﻼﻏﻪ، ﺣﮑﻤﺖ ۱۶۵
[ ۳ ] «ﻓﺎﺻْﺒِﺮْ ﻟِﺤُﮑْﻢِ ﺭﺑّﮏ ﻭَ ﻻ ﺗُﻄِﻊْ ﻣِﻨْﻬُﻢْ ﺇﺛﻤﺎً ﺃﻭ ﮐَﻔُﻮﺭﺍً»